Gemeente Haarlem, Facilitaire Dienst

Collegebesluit
Onderwerp:
Herziening regulering grondgebruik bij woonschepen
Reg. Nummer: 2012/163012
1. Voorwoord
In de media is reeds gepubliceerd over de regulering van grondgebruik bij woonschepen.
Vragen ter nadere verduidelijking die hierover echter nog leefden bij het College leidden er toe dat het College
opdracht heeft gegeven de nota in te trekken.
Het College is na bestudering van de nadere gegevens gekomen tot een aangepast besluit.
2. Inleiding
Een groot aantal woonschipbewoners heeft bij het woonschip grond/tuin in gebruik.
Soms ligt aan dit gebruik een gebruiksovereenkomst ten grondslag, soms is de grond zonder recht of titel in gebruik.
De meeste woonschipbewoners betalen echter voor dit gebruik precario.
De definitie van precario staat beschreven in artikel 228 Gemeentewet:
‘Ter zake van het hebben van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond, kan een precariobelasting worden geheven’.
Voor grond bij een woonschip wordt precario geheven
Maar door middel van deze constructie kunnen geen rechten en plichten worden vastgelegd.
De woonschepen in de Waarderhaven hebben vanaf 1935 altijd al grond in gebruik. Vroeger voor een bedrag van 6 tot 12 GULDEN per JAAR,
later (t.g.v. Commissie Adriaanse) werd dat schrikbarend verhoogd tot het tarief dat we nu kennen.
Aan de zuidzijde werden, ten behoeve van de bruggebouw en de Industrieweg, álle tuintjes en schuren platgewalst
en pas na de laatste renovatie is de indeling van nu ontstaan, waar de zuidkanters een postzegeltuin hebben met, voor wie dat destijds opgaf,
een perceel rond het speelveld, dat tot 32m2 bebouwd mocht worden.
Was oorspronkelijk de grondhuur goedkoper dan de ligplaats, ook dat is opgetrokken naar een gelijke prijs voor de m2 ligplaats en grond.
Daarboven berekent de schraperige gemeente nu ook water rondom je boot, zonder dat enige reden voor te hebben.
Dit water is NIET bestemd voor "openbare diensten van de gemeente", maar heeft de bestemming WS (woonschepen)
Zowel ligplaats als de grond worden NIET onttrokken aan een openbare bestemming, want de Waarderhaven heeft een woonbestemming.
De schepen staan in die woonbestemming als WS ingetekend. Zij onttrekken dus NIETS aan een openbare bestemming.
Aanslag onder "precario" is dus duimzuigerij.
Daarnaast brengt deze constructie nog een aantal grote nadelen met zich mee.
Zo is de Havendienst (uitvoerende instantie welke de precario in rekening brengt) niet verder bevoegd dan tot handhaving op het water.
Regulering van grondgebruik valt niet onder hun bevoegdheid.
Er is bij herhaling gebleken dat de havendienst helemaal NIETS handhaaft.
De door de havendienst in huur afgegeven percelen, bleken niet geregistreerd, waardoor wegens totaal gebrek aan enig toezicht
de onoverzichtelijke situatie is ontstaan waar nu de nieuwe indeling last van heeft.
Ook werden destijds de tuinen uitgegeven en in rekening gebracht door die zelfde havendienst, dus stop met sprookjes over bevoegdheid.
Tevens blijkt dat sommige woonschipbewoners, zonder enige controle en handhaving meer grond (illegaal en/of gedoogd) in gebruik hebben genomen
omdat de grenzen niet (goed) zijn vastgelegd.
Ook hier is weer, aantoonbaar, sprake van totaal gebrek aan toezicht en/of handhaving.
De strook grond, die aan de noordzijde door veel havenbewoners in gebruik is genomen, was braakliggende gifgrond
waar de gemeente niets in wilde investeren om dat schoon te maken. Oorspronkelijk met de bestemming verkeersdoeleinden, (aanleg 2e industrieweg)
is er na het loslaten van plannen voor een 2e Waarderbrug in het geheel NIETS mee gedaan. Ook niet afgezet als gifgrond.
Daarnaast is het onwenselijk dat er zonder nadere regels opstallen, bomen, grote struiken en omheiningen op het stuk grond bij het woonschip
worden geplaatst.
In het kader van het project ‘Naar een brandveiliger Waarderhaven’ is het noodzakelijk dat het grondgebruik, voorafgaand aan de uitvoering
van de beoogde herinrichting, geregeld wordt.
Alle schuren en bergingen in de Waarderhaven staan er met een bouwvergunning, destijds aangevraagd bij de vorige renovatie.
“Zonder nadere regels” is dus een holle kreet, die zeker in de Waarderhaven niet van toepassing is.
Over de noodzaak van regeling van grondgebruik, voor de prijzen die nu in het vooruitzicht worden gesteld, kunnen we kort zijn.
Niemand kan zich veroorloven zulke exorbitante prijzen te betalen.
3. Besluitpunten college
Het college besluit:
Het grondgebruik bij woonschepen voor 1 juli 2013 te regelen door middel van het aanbieden van huurovereenkomsten aan alle woonschipbewoners.
De woonschipbewoners in de Waarderhaven zo spoedig mogelijk huurovereenkomsten aan te bieden.
De tarieven van de af te sluiten huurovereenkomsten blijven voor de huidige bewoners op het niveau van de huidige gebruikersovereenkomst, of verschuldigde precario
Jaarlijks worden de tarieven verhoogd met de door de gemeenteraad vastgestelde indexatie.
Zoals aangegeven tot 25 euro p. m2 per jaar.
Met nieuwe gebruikers zal bij het aangaan van de ligplaatsovereenkomst een nieuwe huurovereenkomst voor de grond worden afgesloten
conform de vigerende nota Grondprijzen.
De huurovereenkomst voor de grond en de ligplaatsvergunning zullen onlosmakelijk aan elkaar verbonden zijn en kennen
de zelfde start- en einddatum. (Koppelverkoop dus!)
Het besluit heeft geen financiële consequenties.
De betrokkenen ontvangen na besluitvorming informatie over dit besluit.
Het besluit van het college wordt ter bespreking gestuurd aan de commissie Beheer.
4. Beoogd resultaat
Beoogd wordt om ten aanzien van het grondgebruik bij woonschepen een duidelijke juridische situatie te scheppen voor
zowel de woonschipbewoners als de gemeente. De rechten en plichten moeten worden vastgelegd om onwenselijke situaties te voorkomen.
hoeveel onzin kun je op één A-4tje krijgen? Niet het ontbreken van voorwaarden maar het totaal nalaten van enige handhaving, schiep deze toestand.
Kijk zelf eens naar de voorwaarden die volgens opsteller niet aan precario verbonden konden zijn.

Tevens wordt beoogd rechtsgelijkheid te creëren tussen huurders van (tuin)grond (zonder woonschepen)
en gebruikers van grond bij woonschepen.
Welke plicht legt de gemeente zich hiermee op? Zakkenvullen?
En hoe komt de gemeente aan HUUR (niet koop) grondprijzen voor tuingrond?
Ook een huurcontract geeft geen enkele bescherming, evenmin als de huur van ligplaatsen, die zonder ligplaats “sterk inboeten aan waarde…..
De rechtsgelijkheid van huurders van tuingrond enzovoorts
Van der Aart Sportpark, tuintjes :
De meeste tuinen in ons volkstuinenpark hebben een oppervlakte van ca. 300 m2.
Daarnaast zijn er ook enkele halve tuinen in gebruik.
Voor een hele tuin komt de bijdrage incl. grondhuur op € 240,= * .
Voor een halve tuin komt de bijdrage incl. grondhuur op € 170,= * .
* prijs is de totale bijdrage per jaar voor 2012 per jaar incl. verenigingscontributie Z.W.N.,
de verplichte contributie aan A.V.V.N. en de huurprijs van de grond (prijswijzigingen voorbehouden).

5. Argumenten
Regulering van het gebruik en inrichting van de grond is mogelijk
Door het sluiten van huurovereenkomsten wordt het mogelijk om op contractuele basis afspraken te maken over bijvoorbeeld
de omvang van de opstallen, het planten van bomen en grote/hoge struikenen het neerzetten van omheiningen.
Indien nodig kan nakoming van deze contractuele afspraken worden gevorderd.
Huurovereenkomsten geven meer duidelijkheid en gelijkheid voor woonschipbewoners
Het vastleggen van rechten en plichten geeft meer zekerheid voor woonschipbewoners. Onder het huidige precariostelsel is niet vastgelegd
wat de grenzen van de tuin zijn, het invoeren van huurovereenkomsten zal hier verbetering in aanbrengen.
Het invoeren van huurovereenkomsten zorgt ervoor dat, zowel de gemeente als de woonschipbewoners, een overeenkomst hebben waar zij op
terug kunnen vallen.
De overeenkomsten zullen ertoe leiden dat geen sprake meer is van vormen van gedogen maar dat zonodig handhavend opgetreden kan worden.
Complete lulkoek. De chaos die nu op de haven werd aangetroffen is een rechtstreeks gevolg van totaal gebrek aan enig toezicht en/of handhaving.
Rechtszekerheid kan een waardeverhogende werking hebben bij verkoop woonschip
De verhoging van prijzen naar een idiote prijs doet deze waardevermeerdering volledig teniet. Boten zullen daarmee onverkoopbaar worden.
Met het vastleggen van de rechten en plichten in een huurovereenkomst ontstaat een vorm van rechtszekerheid.
Deze rechtszekerheid kan voor een waardevermeerdering bij de verkoop van het woonschip leiden.
Plichten voor de gemeente zijn er niet en de huur niet meer te betalen.
Huurovereenkomsten hebben voorkeur boven bijvoorbeeld APV-vergunningenstelsel.
Het vastleggen van rechten en plichten door middel van huurovereenkomsten heeft de voorkeur boven bijvoorbeeld een APV-vergunningenstelsel
waarbij precario kan worden geheven. Dit APV-vergunningenstelsel brengt met zich mee dat ook rechten en plichten kunnen worden vastgelegd,
maar heeft als nadeel dat deze niet (goed) marktconform kan worden gemaakt.
Tevens brengt een huurovereenkomst als voordeel voor de bewoner met zich mee dat een hypothecaire lening makkelijker wordt verstrekt
dan bij een APV-vergunning.
Dezelfde onzin als hiervoor. Onder voorgestelde voorwaarden worden boten onverkoopbaar. Juist die indexering (die nu ook gebeurt)
maakt dat we binnen de kortste keren op prijzen zitten die de Waarderhaven tot "de Goudkust" maakt.

Regulering in de Waarderhaven is noodzakelijk voor de herinrichting
De huidige situatie in de Waarderhaven is erg rommelig.
Onstaan door totaal gebrek aan enig toezicht!

Met de herinrichting kan er een eenduidig beeld ten aanzien van het grondgebruik worden gecreëerd.
Om dit eenduidige beeld in stand te houden zullen duidelijke afspraken moeten worden gemaakt omtrent de erfbebouwing en
andersoortig gebruik (bomen, terrassen, enzovoort) van de grond in de Waarderhaven. Dit is niet mogelijk met het huidige precariostelsel,
omdat daar geen regulerende werking vanuit gaat.
Hoe konden dan, ook nu, allerelei eisen worden gesteld ten aanzien van bebouwing? Inclusief bouwvergunning?

Daarvoor is het nodig dat alle woonschipbewoners een huurovereenkomst aangaan met de gemeente.
Zeker niet voor deze prijzen en onder deze voorwaarden.

Handhaving van de huidige tarieven en mutatie in de tariefstructuur bij overdracht van ligplaatsvergunning
De woonschipbewoners betalen op dit moment tussen de € 3,49 per m² per jaar (Waarderhaven) en de € 6,11per m² per jaar (Spaarndamseweg)
aan precario. Huurovereenkomsten zijn tweezijdig, huidige bewoners dienen in te stemmen met een huurovereenkomst.
Door voor de huidige bewoners het huidige tarief aan te houden wordt het laagdrempelig te tekenen,
er zitten immers voor hen enkel voordelen aan.
Welke VOORDELEN dan?
Momenteel wordt ca € 25,00 per m2 gerekend voor de huur van tuingrond.
Zie bovenstaande huurprijzen voor TUINgrond.

Hoewel qua toenemende inkomsten en rechtsgelijkheid met andere grondhuurders er dus niet direct een inhaalslag gemaakt wordt is de
grondregulering wel gerealiseerd en groeien we door een uitsterfconstructie naar het uiteindelijke doel.
6. Kanttekeningen
Weerstand kan leiden tot het niet tekenen van de huurovereenkomst
Ook al vraagt de gemeente niets onredelijks, er zal altijd een categorie bewoners zijn die weigert te tekenen.
De gemeente zal op het moment dat een woonschipbewoner geen huurovereenkomst wil tekenen besluiten wat
de meest voor de hand liggend volgende actie zal zijn.
Het is onvermijdelijk dat met deze idiote prijzen weerstand zal zijn.
De gemeente vraagt iets totaal onredelijks in vergelijking met de grondhuur zoals boven is aangehaald.
Al bij voorbaat dreigen met juridische stappen, maakt zelfs de renovatie van de Waarderhaven onmogelijk.

Bij verkoop van de woonboot zal aan de nieuwe woonschipbewoner opnieuw een huurovereenkomst worden aangeboden.
Deze huurovereenkomst is dan gebonden aan de ligplaatsvergunning, weigering is dan geen optie meer.
Waardoor dus de kansen op verkoop meteen verkeken zijn.
Het is juridisch niet mogelijk af te dwingen dat bij het aanvragen van een vergunning voor een ligplaats mede een huurcontract voor de grond moet worden afgesloten.
Hoe kun je die twee zaken dan hier gaan koppelen?

Derhalve zal in de toekomst blijven bestaan dat er onverhuurde stukjes grond bij de woonboten liggen.
Handhaving hierop is dan echter wel makkelijker. De gemeente zal per stukje grond besluiten hoe dit in te richten.
Juridische kosten bij niet ondertekenen huurovereenkomst
Dit besluit kan met zich meebrengen dat indien woonschipbewoners weigeren een huurovereenkomst aan te gaan
de gemeente juridische stappen zal moeten gaan zetten.
DUS: Einde renovatie
Op korte termijn zijn geen verhoogde inkomsten te verwachten uit dit besluit omdat gestart wordt met de huidige precario-tarieven.
Naarmate mutaties plaats vinden in gebruikers van de ligplaatsen zal echter worden toegegroeid naar verhuurprijzen voor tuingrond.
Bij het opstellen van huurovereenkomsten dienen perceeltekeningen te worden toegevoegd.
7. Uitvoering
Nadat dit besluit is genomen, zullen de huurovereenkomsten worden opgesteld.
Die door geen weldenkend mens zullen worden ondertekend.

Binnen de gemeente Haarlem zijn er verschillende locaties voor woonschepen.
Er zal een standaardhuurovereenkomst worden opgesteld, welke per locatie zonodig geconcretiseerd zal worden,
bijvoorbeeld vanwege in de buurt geldende welstandeisen of ecologische waarde.
Indien de huurovereenkomsten voor de locaties zijn opgesteld, zal de toestemming om de grond bij de woonschepen te gebruiken worden ‘opgezegd’
en tegelijkertijd aan de woonschipbewoners een huurovereenkomst worden aangeboden. Gestart wordt in de Waarderhaven.
Binnen 3-5 maanden, na goedkeuring van de nota, kunnen de huurovereenkomsten klaar zijn.
Afgezien voor het maken van de perceeltekeningen is hiervoor geen verdere externe inzet noodzakelijk.

Terug naar de update 2013